Duurzaam in de tuin

Van lange duur, iets wat lang meegaat, zegt het woordenboek.

Een paar jaar geleden wou ik nog eens artisjokken zaaien. Mooie plant en lekkere bloemknoppen vooral.
In ons klimaat moet je echter geduld hebben: tot die plantjes in de volle grond mogen, tot het eindelijk zomer wordt, en als ze volop aan de groei en bloei gaan... dan kondigt het najaar zich alweer aan en moet je met weinig genoegen nemen.
Toen de vorst inviel zaten we in het buitenland. Broer-tuinier een mail gestuurd, die meteen een groot vel plastiek over de planten heeft gedrapeerd. En wonder boven wonder: ze overleefden niet alleen de lange koude winter maar behielden zelfs hun blad. Zo konden we in de lente alweer artisjokken eten. In deze contreien nooit vertoond!
Toen kwam er een natte zomermaand aan (ik herinner me al niet meer welke) en viel een van mijn planten om. Er zijn tuiniers die elke onregelmatigheid meteen opruimen, maar zo niet deze: hier mag een plant zich al eens onvoorspelbaar gedragen, opkomen waar het niet hoort enz... we zien wel wat ervan komt.
En kijk, na een paar weken kwamen aan de basis van de verrotte plant jonge scheutjes te voorschijn. En later - véél later - toen de andere twee tenslotte uitgebloeid en verdroogd waren: daar warempel ook.

Als dat geen duurzame artisjokkenkweek is! Het plastic voor de volgende winter ligt al klaar.

Een ander voorbeeld: de peterselie. Je zaait ze, het kan heel lang duren eer je er iets van hebt en de volgende lente schiet ze door.
Niet opruimen dus, desnoods even verplaatsen als je op die plaats wat anders wilt: hier staat ze dus naast de artisjok.

Vorig jaar waren de planten aan het einde van de zomer al verdroogd en heb ik ze afgeknipt en op een vrij plaatsje neergelegd.
Daaronder kwamen piepkleine kiemplantjes op die zonder enige bescherming de winter doorkwamen - dat is nu een maal de functie van kiemplantjes bij tweejarigen. Het resultaat?

De plant op de achtergrond is ditmaal geen artisjok maar een kardoen. Door de late zomer ook niet tot volle wasdom gekomen, maar we zien wel hoe het er verder mee gaat.